Bevallingstrauma bij vaders
Om een bevallingstrauma bij vaders wordt vaak een beetje lacherig gedaan. Want dat vrouwen last kunnen krijgen van een trauma door de bevalling is algemeen bekend. Dat het bij mannen ook voorkomt weet daarentegen bijna niemand.
Maar ook mannelijke partners en/of vaders kunnen last krijgen van trauma’s na getuige van een traumatische bevalling te zijn geweest. Tot wel acht procent van de mannen die bij de geboorte aanwezig zijn kan daar later PTSS-symptomen aan overhouden. In deze blog ga ik hier dieper op in.
Het onderzoek naar bevallingstrauma’s voor vaders staat nog in de kinderschoenen, omdat vaders 2 generaties geleden nog systematisch bij bevallingen werden tegengehouden. En nog steeds is dat de standaard in veel culturen. In westerse landen is de aanwezigheid van de vader inmiddels wel de norm en is daardoor de kans op een geboortetrauma bij vaders ook groter.
Hoe ontstaat een trauma na de bevalling bij vaders?
Wanneer je bij iemand bent die aan het bevallen is, of je nu de vader bent of een andere goede relatie van de moeder, kan een aantal ervaringen lastig voor je zijn. Denk daarbij aan:
- Emotioneel diep geraakt worden door hoe pijnlijk de bevalling is
- Frustratie
- Angst
- Hulpeloosheid/machteloosheid
Als de bevalling dan ook nog eens gecompliceerd is, een noodkeizersnede, te vroeg geboren kind en/of er een moment is dat je moet vrezen voor het leven van je vrouw of kind of dat er iemand ernstig gewond raakt, kan dit PTSS teweegbrengen bij de getuige van de bevalling. Met name wanneer goede informatie niet gegeven wordt.
Wanneer je bij dit alles bedenkt dat vaders zich misschien niet als indringer maar dan toch wel een beetje als buitenstaander voelen, is het begrijpelijk dat zij niet om informatie (durven) te vragen, terwijl daar bij veel vaders wel behoefte aan is. Zeker in het geval van een noodsituatie. Vaders willen graag weten hoe de geboorte in de regel verloopt. Vragen als "Waar kan ik het beste staan bij de bevalling?", "Welke hulpmiddelen worden gebruikt?" en "Wat wordt er van mij verwacht als er een complicatie optreedt?" zou een vader graag beantwoord zien voordat de bevalling begint. Het niet vragen om deze informatie en/of het niet krijgen ervan kan na verloop van tijd voor een traumaontwikkeling zorgen.
Daarnaast raken vaders ook vaak getraumatiseerd door het gedrag van de moeder te spiegelen. Als de moeder getraumatiseerd raakt, kan dit er indirect voor zorgen dat de vader dit ook zo ervaart [1].
Bevallingstrauma bij vaders | Symptomen
Je kunt last krijgen van flashbacks. Soms kan je niet eens televisieprogramma’s kijken die met geboortes te maken hebben. Langs de geboorteafdeling lopen in het ziekenhuis kan een flashback triggeren. Tenslotte kan een ongeplande zwangerschap bij de vader de kans op een trauma verhogen [2].
Wat wordt er van mij verwacht als er een complicatie optreedt?
Gevolgen van Bevallingstrauma bij vaders
Als partner kan PTSS door een traumatische bevalling verstrekkende gevolgen hebben, zoals een relatie die juist inniger wordt (voor de meeste vaders die een traumatische geboorte meemaken), vaders die zichzelf de schuld geven over hoe de bevalling is gegaan en het aantal kinderen dat ze willen krijgen, wordt na de bevalling verlaagd. Andere gevolgen zijn:
- Verlies van baan
- Sociale isolatie
- Mentale instorting
- Sterilisatie
- Niet meer genieten van seks
Deze symptomen treden meestal binnen een half jaar na de geboorte op en kunnen drie maanden of langer aanhouden (bron 1). Wel zonde als je je door de PTSS laat steriliseren in die drie maanden en als je daarna, als je het een plekje hebt gegeven, je misschien toch weer een kind wilt.
Ander onderzoek laat zien dat vaders denken dat er niets is dat hen had kunnen voorbereiden op de bevalling, dat ze slechts een passagier zijn in de bevallingswereld simpelweg omdat het niet om hen gaat. Na de geboorte kunnen mannen moeite hebben met hoe ze hun manlijke rol vormgeven, en vinden ze het lastig om gelukkig te zijn. Daarnaast heeft de bevalling invloed op de relatie met de moeder. Die wordt vaak juist beter door het besef dat hij haar kwijt hadden kunnen raken.
Helaas gaat dit soms samen met een schuldgevoel bij mannen doordat ze niet altijd direct een sterke band met het kind voelen. Maar dat komt na verloop van tijd meestal wel goed
Bevallingstrauma bij vaders
Wat te doen aan het trauma?
In eerste instantie kan het handig zijn om stappen te zetten die je helpen om het trauma te voorkomen. Hoe medisch personeel met de vader omgaat kan hier ook een rol in spelen. Vaders hebben namelijk een 4 keer lagere kans op een geboortetrauma als het medisch personeel hen respectvol behandelt (bron 3).
Daarnaast kan het alleen laten van de ouders vlak na de bevalling ook traumatiserend werken. Bijvoorbeeld in het geval dat je kindje meegenomen worden bij levensbedreigende situaties/complicaties. Zeker wanneer geen uitleg wordt gegeven door iemand die bij de ouders blijft kan zoiets traumatiserend werken. Altijd iemand bij de ouders hebben voor uitleg kan dus veel leed voorkomen.
Wat vaders zelf kunnen doen
Om de kans op een trauma te voorkomen kun je als vader kijken naar zaken waar je controle over hebt, zoals bijvoorbeeld het steunen en kalmeren van je vrouw. Onderzoek heeft uitgewezen dat dat een goede manier is om een trauma te voorkomen.
Heb je als vader eenmaal een trauma opgelopen voelt het misschien raar om anderen dit te vertellen. Per slot van rekening ben jij niet bevallen maar je vrouw. Toch help je jezelf niet door dit te verzwijgen. Praten met je partner en/of een professional over het trauma is de eerste stap om het trauma op te lossen.
Ook het praten met andere vaders met een trauma kan je helpen om er minder last van te hebben. Vrienden en kennissen, zeker diegenen zonder kinderen, begrijpen het vaak niet zo goed. Ben jij de eerste vader in je kennissenkring? Kijk dan of er vadergroepen zijn bij wie jij je kunt aansluiten.
Bevallingstrauma bij vaders
Om de kans op een trauma te voorkomen kun je als vader kijken naar zaken waar je controle over hebt, zoals bijvoorbeeld het steunen en kalmeren van je vrouw.
Praten met een Professional
Zijn er geen vadergroepen waarmee je kunt praten? Dan kan praten met een professional ook veel voor je doen. Er zijn namelijk veel technieken waarmee je de band tussen jou en je kind kunt versterken als je merkt dat het trauma tussen jou en je kind staat.
Een ervan, de hechtingstherapie wordt al vaak toegepast bij moeders die een moeizame/ problematische relatie met hun kind(eren) hebben. Maar niet alleen moeders kunnen hiermee geholpen worden, ook vaders helpt deze therapie om zich weer gelukkig te voelen met hun eigen kind(eren).
Ben je geïnteresseerd in technieken die ouders en kinderen helpen om een sterke band met elkaar en hun kind (terug) te krijgen? Dan is onze Opleiding Kinderhypnose (geen ervaring met hypnotherapie vereist) of onze Masterclass Kinderhypnose (wel ervaring met hypnotherapie vereist) beslist iets voor jou.
In deze trainingen leer je hoe je snel tot de kern van het probleem kunt doordringen en daarvoor oplossingen te vinden. Het mooie hiervan: hier hoeft het kind niet eens aan mee te doen.
Wil je meer weten? Neem vrijblijvend contact op of zoek in het menu bovenaan deze pagina onder trainingen.
Groetjes,
Anneke.
