Bevallingstrauma Moeder
- Bevalling was niet geweldig
Misschien is deze kop voor jou het understatement van de eeuw. Veel moeders hebben namelijk een bevallingstrauma. Onderzoek laat zien dat bijna 6 procent van de mensen een post-traumatische stress overhouden door de bevalling zelf. Iets meer dan 1 op de twintig vrouwen heeft dus een traumatische bevalling volgens medische termen. Maar tot wel 30% van de vrouwen geeft aan dat de bevalling een traumatische gebeurtenis was. 1
De thema’s die bij veel traumatische bevallingen naar voren komen is dat de moeder zich niet goed verzorgd, gehoord en gerespecteerd voelt. Ze vraagt bijvoorbeeld tijdens de bevalling om iets, dat niet gegeven wordt. Niet alleen is dan het vertrouwen beschaamd maar voelt een moeder zich op zo’n moment ook totaal machteloos. Ze kan dan snel het gevoel krijgen dat voor verzorgers alleen de geboorte ertoe doet en je als moeder op het tweede plan komt. Een “prijs” die veel moeders als te hoog wordt ervaren.
Daarnaast ervaren moeders vaak aan dat de bevalling en alle traumatische gebeurtenissen voor de artsen en verpleegkundigen slecht routinewerk lijkt te zijn.2
Naast PTSS hebben traumatische bevallingen ook andere gevolgen. De interactie met je kindje kan bijvoorbeeld minder goed zijn en dat kun je bijvoorbeeld merken aan het feit dat je je moeilijk hecht aan je kindje. Echter, je hoeft niet altijd een slechtere hechting met je kindje te hebben als de bevalling traumatisch was (bron 10).
Verjaardagen 🎂🎁🎈
Als je last hebt van een trauma kun je dit ook elk jaar ervaren met de verjaardag van je kind. In de aanloop naar die dag en in de dagen erna kan je last hebben van terugkerende traumatische gevoelens. Je wilt wel je best doen door vrolijk te zijn maar van binnen ben je tijdens die dagen gewoon ongelukkig. Het is handig als je omgeving dan voor je klaarstaat. Helaas laat onderzoek zien dat artsen, familie en vrienden dit niet doorhebben. 3
En dat kun je hen niet kwalijk nemen want je omgeving viert een verjaardag, is blij en verwacht allerminst dat jij het juist op zo’n verjaardag moeilijk hebt. Deze paradox maakt het dat je je onbegrepen en alleen gelaten voelt.
Van binnen ben je gewoon ongelukkig.
Trauma risico factoren bij door de bevalling
Een aantal factoren kan bijdragen aan een bevallingstrauma, namelijk:
• te vroeg geboren baby,
• een fysiek trauma van de baby,
• het moeten breken van het sleutelbeen van de baby voor de bevalling,
• een bevalling met hulpinstrumenten,
• een te hoog of laag gewicht van de baby,
• bevalling tijdens risico-uren,
• de financiële kosten van de bevalling,
• een hogere leeftijd van de moeder,
• de grootte van het hoofdje van je baby (bron 5),
• depressie,
• seksueel misbruik (bron 2).
Hoe vreemd het ook klinkt, ook een “normale” bevalling, waarbij alles volgens het boekje verloopt, kan in sommige gevallen nog steeds voor een geboortetrauma zorgen 4, terwijl een keizersnede juist voor een lagere kans op het krijgen van een babytrauma zorgt. 5
Bevallingstrauma Moeder
Wat kun je zelf doen?
In een onderzoek waarin moeders die een traumatische bevalling hadden zijn geïnterviewd bleek dat je een aantal dingen kunt doen om zelf de bevalling te verwerken, namelijk:
- iemand hebben om het verhaal aan te vertellen
- mensen in je leven hebben die je steunen
- actie nemen (hulp zoeken)
- iets doen om te helen
- bouwen op spiritualiteit en geloof
Behandeling van een bevallingstrauma
Heb je meer hulp nodig dan dit? Dan zijn er ook nog behandelingen die je kunnen helpen om je bevallingstrauma te behandelen. Onderzoek laat zien dat twee tot vijf sessies al kunnen helpen om je stemming te verbeteren en minder last te hebben van angsten.
In de centra waarvan de behandelingen zijn onderzocht wordt gebruik gemaakt van cognitieve gedragstherapie en EMDR (Eye Movement Desensitisation and Reprocessing) en compassie therapie.
Ander onderzoek laat zien dan EMDR-therapie vrouwen al in 1 sessie kan helpen om een geboortetrauma te behandelen. Vrouwen hebben direct minder last van flashbacks. 6
De Rewind Technique is een manier om de gebeurtenis te kunnen herinneren zonder dat je hierbij getriggerd wordt om in een verhoogde emotionele staat te komen.
Bij deze techniek wordt gebruik gemaakt van NLP (Neuro-Linguïstisch Programmeren) om de ervaring juist met meer positieve gevoelens terug te kunnen zien.
Een techniek die we bij NGK leren aan mensen lijkt heel erg op de Rewind Techniek maar is er speciaal op gericht om de hechting tussen moeder en kind beter te maken door de herinnering in gedachten te veranderen.
Met deze techniek ga je ook in gedachten terug in de tijd en visualiseer je juist dat alles van de conceptie tot nu, helemaal goed gaat. Dit is natuurlijk niet de waarheid, maar een dergelijke visualisatie onder begeleiding van een therapeut die je in de juiste mentale staat zet om als het ware je hersenen te her-installeren, zorgt ervoor dat je je de bevalling als minder traumatisch herinnert en je hierdoor ook een betere hechting met je kindje krijgt.
Zeker als je dit doet voordat je kind 7 jaar is zul je ook merken dat het gedrag van je kindje hierdoor kan veranderen.
Trauma van de partner
Naast de moeder, kan ook de vader of partner van de moeder getraumatiseerd raken door de bevalling. Daarnaast is het misschien erg verrassend voor je dat ook 5% van vroedvrouwen die ooit een traumatische bevalling hebben gezien hier een trauma aan overhouden. 7
Ander onderzoek geeft zelfs aan dat beide ouders na de bevalling even getraumatiseerd zijn als er sprake was van een traumatische bevalling. 8
Voor vaders kunnen de bovengenoemde therapieën ook helpen.
Wil je meer weten over therapieën voor moeders en kinderen en leren hoe je deze toepast? Bekijk dan de trainingen van Next Generation Kids.
Groetjes,
Anneke.
[1] https://www.proquest.com/openview/7f7cfb8a2a27462d79758e4bd3970e45/1?pq-origsite=gscholar&cbl=32235
[2] https://journals.lww.com/nursingresearchonline/Abstract/2004/01000/Birth_Trauma__In_the_Eye_of_the_Beholder.5.aspx
[3] https://journals.lww.com/nursingresearchonline/Abstract/2006/11000/The_Anniversary_of_Birth_Trauma__Failure_to_Rescue.2.aspx
[4] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0266613821001790
[5] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3109/14767058.2013.789850
[6] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/08870446.2019.1699088
[7] https://www.birthtraumaresolution.com/wp-content/uploads/2020/01/Midirs-Birth-Trauma-published-Paper.pdf
[8]
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02646830601117175