Het puberbrein

Het puberbrein

- Essentiële overwegingen voor kindercoaches en hulpverleners

Is het puberbrein een niet te ontrafelen mysterie of helpt kennis over dit brein om beter met het onmogelijke gedrag van een puber om te gaan?

Een belangrijke vraag want als ls kindercoach of - hulpverlener word je mogelijk vaak benaderd door ouders die ondersteuning zoeken in de omgang met hun puberende kinderen. Veelvoorkomende uitdagingen zijn onopgeruimde kamers, gebrek aan bijdrage in het huishouden, het niet nakomen van afspraken, het verzaken van huiswerk en problemen met schoolgang.

Uitdagingen die niet zelden uitmonden in felle woordenwisselingen en straffen waarbij wanhopige ouders zich machteloos voelen en de puber in kwestie totaal onbegrepen.

Misschien dus goed om na te gaan wat er in het brein van pubers gebeurt waarin deze problematiek zijn oorsprong vindt.

 . . . . waarbij wanhopige ouders zich machteloos voelen en de puber in kwestie totaal onbegrepen.

Gedragspsychologie en neurologische ontwikkeling

Behalve door empirisch veranderende verwachtingen ("Daar ben je ben je nu echt te oud voor.") en fysieke veranderingen die nog niet in het brein zijn geïntegreerd ("Kun je niet uitkijken? Je schopt elke keer tegen die deurpost!") is het gedrag van adolescenten, positief of negatief, vaak het directe gevolg van de ontwikkeling van de frontale hersenkwab.

Daardoor zoeken pubers graag naar nieuwe ervaringen, nemen zij daarbij meer risico's en zijn ze impulsiever, wat de kans op destructief gedrag en daardoor psychische en sociale problematiek vergroot. De adolescentie biedt kansen voor ontdekking, maar gaat ook gepaard met verhoogd risico op psychische stoornissen. [1]

Genderdifferentiatie in het puberbrein

Het nieuws is bijna dagelijks gevuld met misdaad en jongens in de puberteit spelen daarin doorgaans een grotere rol dan meisjes. Afgezien van sociale verwachtingen en status speelt ook hierin de ontwikkeling van het brein een rol. Zo groeien de amygdala (een soort waarschuwingscentrum) en hippocampus (het hersengedeelte dat nauw betrokken is bij geheugenvormingervaren) bij jongens terwijl bij meisjes hier juist een afname is waar te nemen.

Onderzoekers menen hieruit te kunnen afleiden dat jongens zich door die ontwikkeling eerder zelfverzekerder voelen en daardoor grotere risico's durven aan te gaan. Tevens zou dit verklaren dat juist adolescente meisjes zich enerzijds relatief vaker ongelukkig voelen en anderzijds vroeger volwassen gedrag vertonen. [2]

Neuroplasticiteit tijdens de puberteit

De hoge plasticiteit van het puberbrein maakt dat het sterk reageert op externe ervaringen, wat van invloed is op gedrag en cognitieve patronen. Dit maakt adolescenten kwetsbaar voor verslavingsproblematiek, gezien hun versterkte reactie op drugs en alcohol. [3]

Emotionele regulatering en empathie

Het is cruciaal dat ouders begrijpen hoe hun gedrag en emotionele respons modellerend uitwerkt op het gedrag van hun kinderen. Met andere woorden, een woedeuitbarsting als reactie op uiterst irritant pubergedrag heeft zelden het beoogde en meestal een averechts effect.

Door het introduceren van technieken zoals mindfulness en meditatie kunnen kindercoaches adolescenten leren om stress constructief te beheersen om zo het toch al broze evenwicht in de relatie met hun puber te verbeteren. [4]

De ontwikkeling van empathie speelt een sleutelrol in de sociaal-emotionele ontwikkeling van pubers. Wat in de kindheid nauwelijks aanwezig was, ontwikkelt de jongere in de puberteit: de erkenning dat ook anderen unieke perspectieven en levenservaringen kunnen en mogen hebben. [5]

Versterken van ouder-kindrelaties

Ervaringen spelen een fundamentele rol in de ontwikkeling van jongeren. Het bevorderen van een sterke relatie tussen ouders en kinderen is essentieel voor effectieve communicatie en samenwerking. Kindercoaches kunnen ouders begeleiden bij het kiezen van activiteiten die zowel voor hen als voor hun kinderen van belang zijn, wat bijdraagt aan een positieve relatieopbouw.

Wil je meer informatie over methoden om ouders te ondersteunen in de omgang met hun puberende kinderen, informeer dan eens naar de opleidingen en masterclasses van Next Generation Kids.

Kindercoaches kunnen ouders begeleiden bij het kiezen van activiteiten die zowel voor hen als voor hun kinderen van belang zijn, wat bijdraagt aan een positieve relatieopbouw.